De kansenongelijkheid verkleinen met hulp van Big Data

Alle kinderen een kansrijke start geven, dat is het uiteindelijke doel van het landelijk onderzoek met hulp van Big Data uit de Jeugdgezondheidszorg en de geboortezorg. Voor de zomer brachten wij in deze nieuwsbrief al het goede nieuws dat vanuit de Nationale Wetenschapsagenda ruim 1,3 miljoen toegekend is aan dit onderzoek, met Erasmus School of Economics als hoofdaanvrager.

De afgelopen maanden is een groot aantal concrete stappen gezet om dit onderzoek verder vorm te geven. In deze nieuwsbrief gaan wij daar verder op in. Ook geven wij het woord aan kartrekker Bastian Ravesteijn van Erasmus, die op 18 oktober Zuid-Limburg bezocht. Hij ging in gesprek met de deelnemers in deze regio, waaronder de GGD Zuid Limburg/Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Limburg.

JGZ-data enorm waardevol voor collectieve gezondheidszorg

“De gegevens die de Jeugdgezondheidszorg verzamelt, zijn ontzettend waardevol voor de collectieve gezondheid van de jeugd. Bovendien past het inzetten van die data voor de collectieve gezondheid ook bij de Trendbreukbeweging die Zuid-Limburg heeft ingezet om de gezondheidsachterstand in te lopen”, zegt Maria Jansen.

 

Zij was als programmaleider van de academische werkplaats nauw betrokken bij deze subsidieaanvraag. JGZ volgt de groei en (psychosociale) ontwikkeling van kinderen vanaf hun geboorte, met frequente contactmomenten vooral in de eerste vier levensjaren. Op de basisschool ziet de JGZ kinderen nog twee keer (bij 5 en 10 jaar) en in het voortgezet onderwijs nog één keer (op hun 14^e). En daar wordt nu nog een contactmoment toegevoegd als zij 16 jaar zijn.

“Die gegevens werden tot nu toe ingezet voor de individuele begeleiding van kinderen. Waar dat nodig is worden zij verwezen, bijvoorbeeld naar een psycholoog of fysiotherapeut. Maar door alle gegevens bij elkaar te brengen, kun je trends ontdekken in hoe het met kinderen gaat. Zo kun je in eerder stadium eventuele problemen gaan voorspellen.”

 

En dat is precies de bedoeling van het onderzoek: JGZ-professionals handvatten bieden in de begeleiding en ondersteuning van ouders en hen helpen al vroeg signalen op te pikken van eventuele problemen in de ontwikkeling.

Privacy van data in onderzoek gewaarborgd 

De gegevens van de JGZ worden onder zeer strikte voorwaarden beschikbaar gemaakt voor het onderzoek. Met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid worden de gepseudonimiseerde gegevens beschikbaar gemaakt voor onderzoek binnen de muren van het CBS, dat de allerhoogste kwaliteitseisen wat betreft veiligheid en privacy hanteert. Enkele onderzoekers (waaronder Polina Putrik van de academische werkplaats Limburg) krijgen vervolgens toegang tot de data, om op basis hiervan predictiemodellen te ontwikkelen. Deze kunnen vervolgens binnen de JGZ worden ingezet om vroegtijdig eventuele problemen te signaleren. Of deze zelfs vóór te zijn door hier vroegtijdig op te anticiperen, waarbij het belangrijk is dat ouders en professionals hiervoor de juiste tools krijgen aangereikt. Zo wordt het wellicht mogelijk om bijvoorbeeld te voorkomen dat een kind een taalachterstand ontwikkelt. En dat bevordert een kansrijke start.

Belangrijke rol voor JGZ-professionals in het onderzoek

De Erasmus School of Economics heeft samen met het Erasmus MC, de GGD’en in Zuid-Limburg en Twente, het Verwey-Jonker Instituut, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, het Regionaal Consortium Zwangerschap en Geboorte Zuidwest Nederland en TNO een onderzoeksconsortium gevormd. GGD Zuid Limburg is een van de proeftuinen waar gestart wordt met het onderzoek. In totaal hebben 10 GGD’en in ons land zich aangemeld voor het beschikbaar stellen van JGZ-data en tijdens het project zullen alle JGZ-organisaties worden uitgenodigd om deel te nemen.

Vanaf het prille begin worden JGZ -professionals betrokken bij het onderzoek. In Zuid-Limburg heeft al overleg plaatsgevonden over de vraag welke indicatoren zij graag willen verzamelen. Ook worden zij straks betrokken bij de vraag hoe de predictiemodellen in de dagelijkse praktijk ingezet kunnen worden. En welke vaardigheden en training dit vereist, bijvoorbeeld bepaalde gesprekstechnieken. De onderzoeksvragen zijn toegespitst op de eerste 1000 dagen en kansrijke start van het kind. Om die reden wordt ook een beveiligde brug geslagen naar het Perined platform, waar op veilige wijze data worden verzameld die verloskundigen aandragen.