Aanpak gezondheidsachterstand in Vaals bekroond met landelijke Inspiratie Award

De wijze waarop de gemeente Vaals de gezondheidsachterstand lokaal en integraal aanpakt, is beloond met de landelijke Inspiratie Award. Vaals is een Gezond in de Stad (GIDS) gemeente die andere lokale overheden inspireert, aldus de jury. De gemeente Vaals koppelt het gezondheidsbeleid consequent aan participatie en armoedebestrijding.

“En dat gaan we nu nog gerichter in een nieuwe pilot doen”,

zegt Marjolein Wassenberg, beleidsadviseur Maatschappij.
Vaals voert al langer een integraal beleid waarin de energie en motivatie van inwoners benut worden. De gemeente heeft een breed netwerk opgebouwd waarin professionals en vrijwilligers op het gebied van gezondheid, participatie en onder andere armoede met elkaar samenwerken.

“Spil in het web is de beweegmakelaar, die de zelfstandigheid en participatie van mensen vergroot. Hoe dat gebeurt, is voor iedereen verschillend; het is maatwerk.”

De beweegmakelaar brengt inwoners op meerdere manieren in beweging: sociaal, fysiek en maatschappelijk. Zo komen mensen meer in hun kracht en dat bevordert hun gezondheid. Sinds de start van de pilot in 2012 heeft de beweegmakelaar 350 cliënten gezien.

“Op basis van die individuele casussen, kan ik als beleidsadviseur zien welke vragen zich vaker aandienen. Die pakken we dan op beleidsniveau op”,

vertelt Marjolein Wassenberg. Een treffend voorbeeld vormt de activiteit bewegen voor ouderen, Vitaal 50+ en de  variant daarop: bewegen voor mensen met een chronische beperking (Chronisch Vitaal).

“Er was een inwoonster met ernstige COPD die graag meer wilde bewegen, maar het tempo van ‘bewegen in de Vitaal 50+ groepen lag te hoog voor haar. Zo is de variant Chronisch Vitaal ontstaan en daar is ze heel blij mee. Zij en andere mensen met een chronische beperking kunnen nu toch meedoen, in hun eigen tempo. Daarnaast is het sociale aspect heel belangrijk: na het bewegen drinken mensen samen koffie en spreken buiten de beweeggroep bijvoorbeeld af om samen te gaan wandelen.”

Naast gezamenlijke activiteiten, zijn er individuele mogelijkheden. Zo zijn er mensen die vrijwilliger worden, of die aan een maatje worden gekoppeld. Deze integrale aanpak heeft effect:

“Er zijn voorbeelden van mensen die minder medicatie zijn gaan gebruiken, of minder naar de psycholoog gaan. De aanpak leidt tot gezondheidswinst en pakt financieel gunstig uit: we zien regelmatig dat mensen geen of pas later een duurdere maatwerkvoorziening nodig hebben.”

Omdat de aanpak succesvol is voor een brede doelgroep (waaronder mensen met complexe problemen) en positieve financiële resultaten laat zien, heeft de gemeente  besloten de uren van de beweegmakelaar uit te breiden. Als pilot wordt bovendien een tweede beweegmakelaar aangetrokken.

Marjolein Wassenberg initieert nieuwe activiteiten en verbindt de partijen met elkaar die daarvoor nodig zijn. Zo leidde de behoefte van bewoners om elkaar te helpen en ontmoeten tot de Ruilwinkel, die in maart 2018 geopend werd. Volgens de jury van de Inspiratie Award is de Ruilwinkel een inspirerend voorbeeld voor andere gemeenten. De Award werd uitgereikt in het kader van het stimuleringsprogramma dat GIDS-gemeenten helpt bij het versterken van hun lokale aanpak van gezondheidsachterstanden. Het wordt gefinancierd door het ministerie van VWS en uitgevoerd door Pharos en Platform31 in het kader van het Nationaal Programma Preventie.

Hier vindt u informatie over de beweegmakelaar, de prijs en de Ruilwinkel.